१८ मंसिर, काठमाडौँ : सार्वजनिक भएको मत परिणामले कुनै पनि पार्टीलाई स्पष्ट बहुमत प्राप्त भएको छैन । यही कारण यतिबेला नेपालका अबको सरकार कसको नेतृत्वमा बन्ने हो ? प्रधानमन्त्री को बन्ने हो ? कुन–कुन पार्टी मिलेर सरकार बनाउने हुन् ? भन्ने कुराको चर्चा चलिरहेको छ ।
मतगणनाको ताजा परिणाम अनुसार अहिले नेपाली कांग्रेस पार्टी सबैभन्दा ठूलो पार्टीको रुपमा रहेको छ । कांग्रेसले प्रत्यक्षतर्फ नै ५७ सिटमा जीत हासिल गरेको छ । दोस्रो स्थानमा रहेको केपी ओली नेतृत्वको नेकपा एमालेलेको खातामा ४४ सिट छ ।
यद्यपि, कुनै पनि पार्टीले स्पष्ट बहुमतका लागि १३८ सिटमा विजयी हासिल हुनुपर्छ, यसपटकको निर्वाचनमा यो स्थितिमा कुन पनि पार्टी पुग्न असमर्थ रहे ।
२ सय ७५ सदस्यीय प्रतिनिधिसभामा १६५ सिटको चुनाव प्रत्यक्ष मतदानबाट हुन्छ । बा“की १ सय १० सिट भने समानुपातिक निर्वाचन प्रणालीबाट चुनिन्छ । हालसम्म प्रत्यक्ष मतदानतर्फ १६५ मध्ये १ सय ६४ सिटको नतिजा आइसकेको छ । अब एउटा सिटको मात्र नतिजा आउन बाँकी छ ।
यो हिसाबले पनि शेरबहादुर देउवा नेतृत्वको नेपाली कांग्रेस नेपालको सबैभन्दा ठूलो पार्टीको रुपमा अगाडि आएको छ । यद्यपि, अब कांग्रेसले पनि बहुमतको सरकार बनाउनका लागि अन्य दलको सहयोग लिनु पर्ने भएको छ ।
त्यसो त अहिले नेपाली काँग्रेस पार्टी भित्रै प्रधानमन्त्री को भन्ने बारेमा ठूलो आन्तरिक विवाद रहेको पाइएको छ । कांग्रेसका वरिष्ठ नेता प्रकाशमान सिंहले यसअघि नै सबै सिटहरु निर्धारण भएपछि मात्र संसदीय दलको नेताको चुनाव हुने बताइसकेका छन् ।
अहिले नेपाली कांग्रेसमा प्रधानमन्त्रीको दौडमा शेरबहादुर देउवा नै सबैभन्दा अगाडि भएको दावी गरिन्छ । यद्यपि, रामचन्द्र पौडेल, गगन थापा, सशांक कोइराला आदि पनि प्रधानमन्त्रीको पदको आकांक्षी भएको उनीहरु पछिल्ला अभिव्यक्तिहरुले पुष्टि गरिसकेको छ ।
प्रत्यक्षतर्फको निर्वाचनमा कांग्रेसले बढी सिटमा जिते पनि लोकप्रिय मततर्फ भने नेकपा एमाले अगाडि छ । समानुपातिकतर्फ एमालेले अहिलेसम्म २७ लाख ८८ हजार ३ सय ५६ मत पाएको छ भने नेपाली कांग्रेसले २६ लाख ६० हजार २ सय ४६ मत पाएर दोस्रो स्थानमा छ । तेस्रो स्थानमा रहेको माओवादी केन्द्रले ११ लाख ६२ हजार १ सय २४ मत पाएको छ भने राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीले ११ लाख २४ हजार ५ सय ४३ मत ल्याएर चौथो स्थानमा तथा राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टीले ५ लाख ८६ हजार ६ सय ३८ मत ल्याएर पाँचौं स्थानमा रहेको छ ।
समानुपातिक मतको आधारमा निर्वाचन आयोगबाट सात वटा पार्टीलाई राष्ट्रिय दलको मान्यता पाउने छन् । माथि उल्लेखितबाहेक जनता समाजवादी पार्टी, नेपाल तथा जनमत पार्टीले राष्ट्रिय पार्टीको मान्यता पाएका छन् । यसअघिको निर्वाचनमा भने छ वटा पार्टीले राष्ट्रिय पार्टीको मान्यता पाएका थिए ।
यसैबीच, नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले प्रधानमन्त्री तथा कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवालाई आगामी सत्ता सहकार्य लागि तयार रहेको सन्देश पठाएको बताइन्छ । भनिन्छ, कांग्रेसका शीर्ष नेता प्रकाशमान सिंहमार्फत ओलीले सत्ता सहकार्यको सन्देश पठाएका हुन् ।
केहीअघि नेता सिंह ओलीसंग वधाइ साटासाट गर्न बालकोट पुगेका थिए । त्यही बेला ओलीले दिएको सत्ता साझेदारको सन्देशलाई सिंहले प्रधानमन्त्री देउवासमक्ष पुयाएको बताइन्छ । ओलीले नेपाली कांग्रेस र नेकपा एमाले मिलेर नयाँ सरकार गठन गर्ने प्रस्ताव राखेका हुन् । यद्यपि, प्रधानमन्त्री देउवाले भने वर्तमान सत्ता गठबन्धनलाई नै पहिलो प्राथमिकतामा राखेका छन् ।
सत्ता गठबन्धनमा रहेका पाँच दलहरुले मंसिर ४ को निर्वाचनबाट कम्तिमा १३४ सिट पाउने निश्चित छ । पछिल्लो समय प्रधानमन्त्री देउवाले जनमत पार्टीलाई साथमा लिएर १४० सिटसहित नयाँ सरकार बनाउने तयारी गरिरहेका छन् । केही दिनअघि जनमत पार्टीका अध्यक्ष सीके राउतले कांग्रेस नेतृत्वको सरकारमा सहभागी हुन आफू तयार भएको बताइसकेका छन् । (कलाकर्मी)
